Opslagruimte berekenen bij filmen in highdefinition

Full-HD en Ultra-HD: de ultieme natte droom van elke video- en filmmaker

Beeldresoluties als Full-HD (1920 × 1080 pixels) en Ultra-HD (3840 × 2160 pixels) lijken de ultieme natte droom van elke video- en filmmaker; filmen in de hoogste resolutie levert immers de best mogelijke beelden op.

Nadelen van filmen in Ultra-HD

Toch kleeft hier ook een aantal nadelen aan. Het achteraf bewerken van de beelden is bijvoorbeeld veel lastiger in verband met de bestandsgrootte van de videobestanden die zulke beeldresoluties met zich meebrengen. Ofschoon de professionele programma’s gebruikmaken van niet-lineaire bewerking, moeten de beelden na de montage uiteindelijk wel berekend worden tot een eindproduct en dat vraagt met dergelijke hoge resoluties erg veel rekenkracht van de computer.

Non-linear editing
Omdat het monteren van film- en televisieproducties tegenwoordig voornamelijk digitaal gebeurt, worden er technieken gebruikt waarmee bewerken van beelden non-destructief is. Dit heet non-linear editing. Hierbij wordt niet het originele bronmateriaal bewerkt maar een kopie in een lageresolutieversie. Hierdoor kun je sneller werken in editingprogramma’s omdat de computer minder hoeft te rekenen.

Kopzorgen

Filmen in 4K brengt dus wel enige kopzorgen met zich mee. Het vréét opslagruimte, processorkracht en voor je het weet is de batterij van je smartphone leeg. Hoewel een 4K-resolutie meer vrijheid biedt om achteraf delen van het beeld weg te snijden, of wel te croppen, is het verstandig te filmen in Full HD (1080p) met 30 frames per seconde.

Ter verduidelijking: de meest gebruikte resoluties en de opslagruimte die dit gemiddeld vereist:
■ 4K (30 fps) gebruikt 375 MB per minuut;
■ 1080p (60 fps) gebruikt 200 MB per minuut;
■ 1080p (30 fps) gebruikt 130 MB per minuut;
■ 720p (30 fps) gebruikt 60 MB per minuut.

Praktijkvoorbeeld

Stel, je hebt een smartphone met 32 GB opslagruimte. Een deel daarvan wordt in beslag genomen door het besturingssysteem en geïnstalleerde apps. Hoe meer apps je zelf nog installeert, hoe minder ruimte je overhoudt. Als je filmt in de resolutie 1080p met 30 fps, dan kun je per GB iets meer dan 7,5 minuut videomateriaal opnemen (1000 : 130 = 7,69).

Er zijn diverse factoren die bepalend zijn voor de hoeveelheid opslagruimte die een video in beslag neemt. De gebruikte compressietechniek bijvoorbeeld, en de instellingen die je hierbij gebruikt. Ook de gekozen resolutie, de bitrate, en de framerate spelen een grote rol.

Opslagruimte berekenen

Wil je weten hoeveel opslagruimte je nodig hebt als je filmt met een compact-, systeem- of DSLR-camera? Veel camera’s bewaren video-opnamen in het video- formaat AVCHD en gebruiken hierbij een gemiddelde snelheid van 18 kbit/s. Je kunt uitrekenen wat een opname gemiddeld aan opslag vraagt met behulp van de volgende regel:

bitrate (per seconde in Mbit) × 60 (seconden in een minuut) : 8 (bits in een byte) : 1000 [aantal MB in een GB]

Een opname met een bitrate van 18 Mbps levert dus de volgende som op:
((18 x 60) : 8 ) : 1000 = 0,135 GB per minuut, wat neerkomt op 8,1 GB voor een uur videomateriaal.

Bitrate en framerate
De bitrate is de hoeveelheid data die er per seconde wordt opgenomen. Dit wordt aangeduid in kbps of Mbps, het aantal kilobits en het aantal megabits per seconde. Hoe hoger de bitrate, hoe beter de kwaliteit van de opname wordt. Een video in hd-kwaliteit wordt gemiddeld opgenomen met 18 Mbps of meer. De framerate staat voor het aantal frames dat per seconde wordt opgenomen. Een film op dvd, blu-ray of in de bioscoop gebruikt 24 frames per seconde (24 fps). Een instelling van 25 frames per seconde komt overeen met het Europees PAL-videosysteem.

AVCHD
AVCHD (Advanced Video Coding High Definition) is een bestandsfor-maat voor de opname van highdefinitionvideo. Het werd ontwikkeld door Sony en Panasonic en is in 2006 aangekondigd als een standaard voor hd-videocamera’s voor consumenten. AVCHD is compatibel met Blu-ray.